Siódmy tom rocznika „Góry — Literatura — Kultura” zawiera rozprawy, artykuły i szkice dotyczące problematyki górskiej oscylujące wokół bardzo istotnego dla tego obszaru badań zagadnienia relacji pomiędzy naturą a kulturą. Nie przypadkiem jako motto dla całego tomu przyjęto konkluzję wieńczącą słynny esej Natura a kultura (1913) autorstwa Jana Gwalberta Pawlikowskiego, mówiącą o tym, iż:„kultura wyszła z przyrody i nosiła długo na sobie jej cechy”. W związku z tym prace zebrane w niniejszym tomiedotyczą przede wszystkim różnorodnej aktywności twórczej, zainspirowanej pięknem górskiego krajobrazu, zmierzającej do jego utrwalenia w dziele sztuki, a tym samym nadania owemu krajobrazowi wielu znaczeń i wartości. Spora część wypowiedzi koncentruje się wokół zjawisk charakterystycznych dla pasma karpackiego, ale są wśród nich także i takie, które zostały poświęcone przyrodzie i kulturze alpejskiej oraz kaukaskiej.

Tom otwiera rozprawa prezentująca dzieje powstania i zniszczenia słynnej Panoramy Tatrzańskiej, która pod koniec XIX i na początku XX wieku miała odegrać bardzo ważną rolę w popularyzacji monumentalnego piękna Tatr. W kolejnych szkicach omówiono fenomen artystycznego, literackiego i naukowego życia w Zakopanem u schyłku XIX i w pierwszej połowie XX wieku. Podjęto także temat typowej dla tego okresu wymiany myśli w sferze inspiracji twórczych pomiędzy przyrodnikami i literatami, a także skomentowano niektóre aspekty stylu zakopiańskiego w architekturze. Przedstawiono również sposób prezentowania gór i obszarów górskich w znanej i popularnej w dwudziestoleciu międzywojennym serii Rudolfa Wegnera „Cuda Polski”, a także w wybranych dziewiętnastowiecznych i współczesnych powieściach polskich i litewskich. Zwrócono też uwagę na muzyczno-dźwiękowy fenomen przyrody karpackiej wyeksponowany w prozie Stanisława Vincenza, problematykę małych ojczyzn w poezji Jerzego Harasymowicza oraz sposób istnienia obrazu, legendy i folkloru Tatr w popularnej współcześnie formie limeryku. Zgodnie z wcześniejszymi zapowiedziami oprócz szkiców i rozpraw tom został wzbogacony o noty, notatki i recenzje wybranych publikacji związanych z przyrodą i kulturą ziem górskich.

• Dedykacja
• Dedication
• Ewa Grzęda, Wstęp
• Ewa Grzęda, Introduction

Dział I. Rozprawy, studia, szkice

• Franciszek Ziejka, Widziane z Miedzianego. O Panoramie Tatrzańskiej słów kilka
• Teresa Jabłońska, Glossopteris, Turów Róg i Bungo — Tatry w twórczości Mieczysława Limanowskiego, Tadeusza Micińskiego i Stanisława Ignacego Witkiewicza
• Zbigniew Moździerz, Willa Witkiewiczów w Zakopanem i jej znaczenie dla kultury polskiej
• Szymon Makuch, Obraz Karpat w powieści Józefa Symeona Boguckiego Rodin, czyli duch na drodze pokuty
• Jakub Żmidziński, Światowe granie — motyw wiatru. Pejzaż dźwiękowy Karpat Wschodnich w prozie Stanisława Vincenza
• Adam Orłowski, Poezja pamięci — literacki dyskurs Jerzego Harasymowicza
• Maria Tarnogórska, Tatry — wariant limeryczny
• Katarzyna Tałuć, Góry w serii „Cuda Polski” Rudolfa Wegnera
• Romuald Naruniec, „Lepsze od gór są tylko góry” (Włodzimierz Wysocki). Życie w cieniu gór w powieści Mykolasa Sluckisa Podróż w góry i z powrotem

Dział II. Noty i notatki

• Paweł Radwan, Najdawniejsza ilustracja o tematyce wspinaczkowej
• Agnieszka Kuniczuk-Trzcinowicz, W górach Kaukazu Wacława Sieroszewskiego
• Ewa Grzęda, Konferencja Góry. Symbolika — znaczenia — wartości (9–11 maja 2013 r., Zakopane)
• Dwa słowa o rocznicach przypadających w 2013 roku

Dział III. Recenzje

• Stanisława Witkiewicza styl zakopiański, koncepcja, tekst i wybór ilustracji Teresa Jabłońska (Małgorzata Łoboz)
• Michał Grabowski, Spisek Michała Chrościńskiego. „Opisanie Ciekawe Gór Tatrów” jako pierwszy przewodnik tatrzański, red. Jakub Z. Lichański (Stanisław Płaza)
• Kuba Szpilka, Maciej Krupa, Piotr Mazik, Zakopiańczycy. W poszukiwaniu tożsamości; Maciej Krupa, Piotr Mazik, Kuba Szpilka, Ślady, szlaki, ścieżki. Pośród tatrzańskich i zakopiańskich wyobrażeń (Jacek Kolbuszewski)

Indeks nazwisk

Spis ilustracji