Monografia jest socjograficzną analizą roli Państwowej Straży Pożarnej jako grupy dyspozycyjnej paramilitarnego systemu bezpieczeństwa państwa, realizującej zadania zabezpieczania, obrony i ochrony przed zagrożeniami destabilizującymi ład społeczny. Socjologiczną charakterystykę fenomenu pożarnictwa zawodowego osadzono w socjokulturowych uwarunkowaniach kultury bezpieczeństwa rozwijanej w miarę postępu cywilizacyjnego. Zurbanizowane przestrzenie społeczne i antropogeniczne zawierają immanentne cechy (nie)bezpieczeństwa, dlatego w toku codziennej służby funkcjonariusze PSP odpierają reżim destrukcyjnych sił zagrożeń naturalnych, technogennych czy społecznych o podłożu konfliktogennym, przywracając funkcjonalność danego zakresu społecznego bądź chroniąc jego cenione przez wspólnotę dobra wspólne. Następuje to w procesach habitualizacji ratownictwa rozumianego jako instytucjonalne wzorce dyspozycyjnych działań realizowanych w sferze bezpieczeństwa publicznego.

• Wstęp Komendanta Głównego Państwowej Straży Pożarnej
• Wstęp

1. Socjologiczna eksploracja środowiska (nie)bezpieczeństwa

• Wybrane orientacje teoretyczne
• Realizm socjologiczny
• Teoria krytyczna
• Teoria aktora-sieci
• Konstruktywizm
• Subdyscypliny socjologiczne powiązane ze środowiskiem (nie)bezpieczeństwa
• Socjologia ryzyka i niepewności
• Socjologia katastrof i zarządzania kryzysowego
• Socjologia bezpieczeństwa
• Socjologia grup dyspozycyjnych

2. Uwarunkowania społeczno-kulturowe i organizacyjne pożarnictwa

• Socjokulturowe uwarunkowania rozwoju kultury zabezpieczenia przed ogniem
• Geneza pożarnictwa
• Współczesna tożsamość zawodowych straży pożarnych w Polsce w zurbanizowanym krajobrazie społecznym

3. Założenia metodologiczne badań własnych

• Określenie celów badawczych oraz przedmiotu badań
• Tezy badawcze
• Przyjęte metody i techniki badawcze
• Dobór próby

4. Państwowa Straż Pożarna jako paramilitarna struktura w systemie bezpieczeństwa państwa w świetle badań własnych

• Wybrane elementy morfologii zawodowego systemu pożarniczego
• Weryfikacja schematu doboru próby z danymi statystycznymi populacji
• Społeczno-demograficzne cechy funkcjonariuszy PSP
• Uwarunkowania rodzinne badanych
• Sfery aksjologiczna i kulturowa
• Uwarunkowania służby w szeregach Państwowej Straży Pożarnej
• Status zawodowy funkcjonariuszy PSP
• Rekonstrukcja psychografii motywów skłaniających do podjęcia służby
• Kapitał społeczny jako element wspomagający walkę z zagrożeniami
• Zagrożenia zawodowe
• Niepewność jako ramy interpretacyjne podejmowanych działań służbowych
• Zagrożenia technogenne
• Czynniki zagrażające bezpieczeństwu funkcjonariuszy PSP podczas akcji ratowniczych
• Wzmacnianie kultury bezpieczeństwa
• Dowodzenie jednostkami bojowymi oraz kierowanie akcjami ratowniczymi
• Współdziałanie PSP z podmiotami podsystemów bezpieczeństwa

5. Habitualizacja ratownictwa — recepcja socjologiczna
Zakończenie
Bibliografia
Załącznik. Ankieta z badań głównych
Wykaz rysunków
Wykaz tabel