Monografia Państwo i jego instytucje. Konstytucja — sądownictwo — samorząd terytorialny poświęcona jest analizie problematyki stosowania postanowień konstytucji zarówno na płaszczyźnie relacji między klasycznymi organami władzy (ustawodawczymi, wykonawczymi i sądowniczymi), jak i na płaszczyźnie szeroko rozumianego aparatu władzy publicznej ze szczególnym uwzględnieniem samorządu terytorialnego. Zagadnienie to ma charakter dynamiczny i bardzo aktualny. Nowe zjawiska i zagrożenia skutkują koniecznością nie tylko pogłębiania znanych już wcześniej rozwiązań oraz mechanizmów ochrony konstytucyjnego ładu u porządku konstytucyjnego, lecz także ciągłego identyfikowania potencjalnych zagrożeń mających bezpośrednie znaczenie z punktu widzenia standardów demokratycznego państwa prawnego. Tym właśnie zagadnieniom poświęcona została niniejsza monografia.

Słowo wstępne
Rozdział I
Konstytucja i konstytucjonalizm

• Dariusz Dudek, Konstytucja i agracjacja. Dylematy prawa łaski

• Kazimierz Działocha, Agnieszka Łukaszczuk, Konstytucja RP z 1997 roku w pracach Polskiego Towarzystwa Prawa Konstytucyjnego

• Mirosław Granat, Konstytucyjność prawa bez sądu konstytucyjnego

• Anna Młynarska-Sobaczewska, Rozliczalność władz publicznych jako kategoria prawa konstytucyjnego

• Marta Sagan, Stanisław Sagan, Etymologia i nazwy współczesnych konstytucji

Rozdział II
Naruszenie Konstytucji i jego konsekwencje

• Kamil Dąbrowski, Skutki naruszenia konstytucyjnych rot przysięgi lub ślubowania

• Aldona Domańska, Delikt konstytucyjny — pojęcie, rodzaje i funkcje

• Agnieszka Gajda, Krzysztof Grajewski, Podstawowe bariery w realizacji odpowiedzialności konstytucyjnej we współczesnej Polsce

• Monika Haczkowska, Odpowiedzialność organów władzy publicznej za naruszenie Konstytucji RP. Państwo a obywatel

• Bogumił Naleziński, Wybrane problemy odpowiedzialności członków Rady Ministrów przed Trybunałem Stanu

• Beata Stępień-Załucka, Naruszenie konstytucyjnej zasady legalizmu na tle koncepcji opodatkowania opłaty od egzekucji komorniczej podatkiem od towarów i usług

• Justyna Węgrzyn, Bezczynność ministra w zakresie wydania rozporządzenia do ustawy jako podstawa pociągnięcia do odpowiedzialności przed Trybunałem Stanu

Rozdział III
Ustrojowe problemy funkcjonowania państwa

• Anna Frankiewicz-Bodynek, Skutki bezczynności ustawodawcy w zakresie ustalenia definicji dóbr kultury i systemu ich ochrony

• Lech Jamróz, Znaczenie podziału władzy jako przejaw praw człowieka we wczesnej myśli liberalnej

• Marian Kallas, Większość parlamentarna jako opozycja antysystemowa w Polsce po roku 2015

• Ewa Michałkiewicz-Kądziela, Ewa Milczarek, Uwagi na temat wybranych aspektów nowelizacji Kodeksu wyborczego ustawą z dnia 11 stycznia 2018 roku o zmianie niektórych ustaw w celu zwiększenia udziału obywateli w procesie wybierania, funkcjonowania i kontrolowania niektórych organów publicznych

• Paweł Sadowski, Kilka uwag o roli Rzecznika Praw Obywatelskich w czasach ustrojowego przełomu

Rozdział IV
Sądy i Trybunały

• Ryszard Balicki, Życie bez Trybunału. Rozproszona kontrola konstytucyjności

• Michał Bartoszewicz, Nowe przejawy aktywizmu sędziowskiego? Uwagi na tle wyroku Trybunału Konstytucyjnego z 11 września 2017 roku, K 10/17

• Monika Florczak-Wątor, O skutkach prawnych orzeczeń TK wydanych z udziałem osób nieuprawnionych do orzekania

• Małgorzata Magdziarczyk, Konsekwencje opieszałości w wykonywaniu orzeczeń Trybunału Konstytucyjnego przez organy państwa — na przykładzie orzeczenia K34/97 z 3 czerwca 1998 roku

• Bogusław Przywora, Zasada vacatio legis i konsekwencje prawne jej naruszenia — uwagi na kanwie wybranego orzecznictwa Trybunału Konstytucyjnego

• Artur Trubalski, Zasady rzetelnego procesu sądowego w kontekście konstytucyjnych wolności i praw

Rozdział V
Samorząd terytorialny

• Michał Bernaczyk, Dylemat kontroli konstytucyjności ustalenia i zmian granic jednostek samorządu terytorialnego w Polsce

• Jerzy Ciapała, Wpływ naruszeń Konstytucji na ustrojową pozycję samorządu terytorialnego

• Anna Feja-Paszkiewicz, Ewolucja stanowiska Trybunału Konstytucyjnego dotyczącego jego kognicji w stosunku do rozporządzeń ustalających granice jednostek samorządu terytorialnego

• Mariusz Jabłoński, Procedury antykorupcyjne w praktyce funkcjonowania samorządu terytorialnego (analiza z punktu widzenia postanowień projektu ustawy o jawności życia publicznego)

• Artur Ławniczak, Hipertroficzna samorządność zagrożeniem dla jedności państwowości

Rozdział VI
Problemy konstytucjonalizmu w wybranych państwach

• Krzysztof Eckhardt, Koncepcja odpowiedzialności konstytucyjno-prawnej we współczesnej ukraińskiej doktrynie prawa konstytucyjnego

• Katarzyna Kubuj, Kontrola konstytucyjności ustaw o zmianie konstytucji we Francji (zarys problemu)

• Agnieszka Malicka, Odpowiedzialność za naruszenie Ustawy Zasadniczej w Niemczech na przykładzie odpowiedzialności Prezydenta Federalnego

• Jerzy Szukalski, Wybrane problemy naruszeń konstytucji w państwach Azji Centralnej

• Ewa Tuora-Schwierskott, Zasady odpowiedzialności prawnej funkcjonariuszy państwowych za naruszenie prawa w systemie prawnym Republiki Federalnej Niemiec