Zaniechanie ukarania jako element polityki karnej w prawie karnym skarbowym to całościowe teoretyczno-dogmatyczne opracowanie problematyki zaniechania ukarania sprawcy przestępstwa skarbowego lub wykroczenia skarbowego. Poruszone w nim zagadnienia dotyczące zaniechania ukarania sprawcy w prawie karnym skarbowym w ramach współczesnej polityki karnej stanowią prezentację najbardziej istotnych problemów nurtujących przedstawicieli doktryny i praktyki. Celem książki jest próba oceny aktualnie obowiązującego modelu zaniechania ukarania sprawcy, przewidzianego w kodeksie karnym skarbowym. Autor poddaje szczegółowej analizie instytucje z rozdziału 2 k.k.s.: czynny żal, dobrowolne poddanie się odpowiedzialności i odstąpienie od wymierzenia kary. Odzwierciedleniem teorii w praktyce jest zaprezentowany w ostatnim rozdziale materiał badawczy, zebrany we wrocławskich finansowych organach postępowania przygotowawczego i sądach rejonowych. Książkę zamykają uwagi końcowe, w których zawarte zostały ogólne konkluzje i wnioski odnoszące się do modelu zaniechania ukarania sprawcy w prawie karnym skarbowym, które mogą przyczynić się do właściwego rozwiązania tego zagadnienia w przyszłości.

• Uwagi wstępne

Rozdział I. Politycznokryminalne podstawy zaniechania ukarania sprawcy

• Wprowadzenie
• Rozważania nad sensem kary
• Racjonalizacja kary w ujęciu historycznym
• Uzasadnienie karania w kodeksie karnym skarbowym
• Wprowadzenie do przedmiotu polityki kryminalnej i polityki karnej
• Sprawiedliwość naprawcza jako fundament racjonalnej polityki karnej
• Zagadnienia teorii kryminalizacji
• Idea sprawiedliwości naprawczej jako wyznacznik następstw kryminalizacji
• Instrumenty realizacji idei sprawiedliwości naprawczej
• Wykorzystanie idei sprawiedliwości naprawczej w prawie karnym skarbowym
• Oportunistyczne zaniechanie ścigania karnego
• Zaniechanie ukarania w granicach racjonalnej polityki karnej

Rozdział II. Zaniechanie ukarania właściwe specyfice prawa karnego skarbowego

• Wprowadzenie
• Zasadność odrębnej regulacji prawa karnego skarbowego
• Funkcja egzekucyjno-kompensacyjna prawa karnego skarbowego
• Aspekty penalne finansowego obowiązku uiszczenia należności publicznoprawnej
• Właściwość przestępczości na szkodę Skarbu Państwa
• Uszczuplenie lub narażenie na uszczuplenie należności publicznoprawnej
• Znaczenie uiszczenia należności publicznoprawnej dla zaniechania ukarania
• Ustawowy priorytet środków dolegliwości ekonomicznej
• Dominacja kary grzywny
• Szczególna rola środka karnego przepadku przedmiotów
• Uzupełniający charakter środka karnego przepadku korzyści majątkowej
• Kompensacyjność ściągnięcia równowartości pieniężnej przepadku przedmiotów i korzyści majątkowej
• Znaczenie ustawowego priorytetu środków dolegliwości ekonomicznej dla zaniechania ukarania
• Środki zaniechania ukarania sprawcy w kodeksie karnym skarbowym

Rozdział III. Czynny żal

• Istota czynnego żalu w prawie karnym skarbowym
• Kształtowanie się instytucji czynnego żalu w polskim ustawodawstwie karnym skarbowym
• Przesłanki czynnego żalu z art. 16 k.k.s.
• Zawiadomienie o dokonaniu czynu zabronionego
• Czas zawiadomienia
• Ujawnienie okoliczności czynu
• Uregulowanie należności publicznoprawnej
• Złożenie przedmiotów objętych przepadkiem
• Wyłączenia podmiotowe
• Korekta deklaracji podatkowej

Rozdział IV. Dobrowolne poddanie się odpowiedzialności

• Istota dobrowolnego poddania się odpowiedzialności
• Kształtowanie się instytucji dobrowolnego poddania się odpowiedzialności w polskim ustawodawstwie karnym skarbowym
• Przesłanki dobrowolnego poddania się odpowiedzialności z art. 17 § 1 k.k.s.
• Wina sprawcy i okoliczności czynu
• Uregulowanie należności publicznoprawnej
• Uiszczenie kwoty odpowiadającej karze grzywny
• Zgoda na przepadek przedmiotów
• Uiszczenie kosztów postępowania
• Wyłączenia ustawowe
• Zagrożenie karą ograniczenia albo pozbawienia wolności
• Nadzwyczajne obostrzenie kary
• Interwencja
• Dobrowolne poddanie się odpowiedzialności a warunkowe umorzenie postępowania

Rozdział V. Postępowanie w sprawie dobrowolnego poddania się odpowiedzialności

• Rola finansowego organu postępowania przygotowawczego
• Wyodrębnienie fazy negocjacyjnej
• Strony postępowania negocjacyjnego
• Wniosek sprawcy
• Obowiązki sprawcy
• Wniosek organu finansowego
• Zezwolenie sądu na dobrowolne poddanie się odpowiedzialności
• Postępowanie dotyczące udzielenia zezwolenia
• Zaskarżenie zezwolenia

Rozdział VI. Odstąpienie od wymierzenia kary

• Istota odstąpienia od wymierzenia kary lub środka karnego
• Kształtowanie się instytucji odstąpienia od wymierzenia kary w polskim ustawodawstwie karnym skarbowym
• Przesłanki odstąpienia od wymierzenia kary
• Przesłanki odstąpienia z części ogólnej k.k.s.
• Przesłanki odstąpienia z części szczególnej k.k.s.
• Przesłanka z art. 19 § 1 pkt 1 k.k.s. w odniesieniu do przestępstw skarbowych
• Przesłanka z art. 19 § 1 pkt 2 k.k.s. w odniesieniu do wykroczeń skarbowych
• Uregulowanie należności publicznoprawnej
• Zasady stosowania instytucji odstąpienia od wymierzenia kary
• Odstąpienie wyłącznie od wymierzenia kary
• Odstąpienie od wymierzenia kary i środków karnych

Rozdział VII. Środki zaniechania ukarania w praktyce

• Problematyka procesowa a zakres i metoda badań
• Wprowadzenie
• Organy postępowania karnego skarbowego
• Zakres i metoda badań
• Czynny żal w praktyce
• Dobrowolne poddanie się odpowiedzialności w praktyce
• Zezwolenie sądu
• Odstąpienie od wymierzenia kary w praktyce
• Podsumowanie wyników badań

Uwagi końcowe

Wykaz skrótów

Literatura

Orzecznictwo

Wykaz aktów prawnych

Wykaz tabel